Exáct tien jaar na hun debuut in de Brakke Grond presenteert BOG. om diezelfde tijd, en op diezelfde plek, het tweede deel van hun levenswerk over het leven - de wereldpremière van: BOG.2. Kiriko Mechanicus sprak met Lisa Verbelen en Sanne Vanderbruggen.
10 jaar geleden maakte het vierkoppige collectief BOG. de voorstelling BOG. Een poging het leven te herstructureren, waarin de groep het hele leven en al zijn vertakkingen probeerde te vatten. Onbevangen twintigers die ze waren, maakten ze de belofte om iedere 10 jaar opnieuw dezelfde poging te doen. De belofte is tot op heden behouden, want volgende week gaat BOG.2 in première, exáct 10 jaar later. De Brakke Grond sprak met twee van de vier BOG.-gers Sanne Vanderbruggen en Lisa Verbelen om antwoord te krijgen op de vraag: hoe omvat je dan het hele leven? En hoe doe je dat in hemelsnaam voor een tweede keer?
Door Kiriko Mechanicus
---
Kunnen jullie nog normaal leven wanneer je een voorstelling maakt over het leven?
Lisa: "Haha, nee."
Sanne: "Nou, er zijn ook maakprocessen van ons geweest waarin ik dacht: ‘dit gaat ons nooit lukken,’ en dat heb ik nu gelukkig niet. Dit voelt als een vrij behapbaar brok."
Lisa: "Pfoe! Nou. Ik heb nachten dat ik om drie uur ’s ochtends wakker word om één woord op te schrijven omdat ik anders denk dat de voorstelling gaat mislukken. Gisternacht nog, toen ging ik ’s nachts uit bed om de zin: 'een kind krijgen en niet kunnen ontkrijgen' op te schrijven. Het voelde gewoon alsof dat erin móest. Als ik wakker lig en het erin blijft kan ik toch niet slapen, dus nu zit ik in een fase waarin ik voor de meest idiote dingen naar mijn laptop ren. Ook in het dagelijks leven ben ik er veel mee bezig. Soms zet ik het leven op pauze om te kijken wat er gebeurt in plaats van het leven zelf te leven. Dan zit ik bijvoorbeeld op café en positioneer ik mezelf met een bepaalde afstand van de situatie. Omdat alles in de voorstelling past zou je daar een heel leven lang over kunnen nadenken."
Repetitiebeeld BOG.2
Is het proces dan heel anders bij BOG. (nummer 1), jullie eerste poging tot het structureren van het leven?
Sanne: "Ja, absoluut. 10 jaar geleden hadden we onszelf de opdracht gegeven om een mensenleven van geboorte tot de dood in werkwoorden te vertellen. Het was een soort van ritmische partituur met onszelf als vierstemmig koor."
Lisa: "Nu doen we dat heel anders, het is een veel grilliger concept waarin we meer vertrouwen op onze intuïtie. In BOG.2 zou je het proces beter kunnen omschrijven als blind schilderen."
Sanne: "Vroeger probeerden we als een soort vliegtuig boven het leven te zweven, en nu zijn we op een bankje gaan zitten om eens goed om ons heen te gaan kijken. We zijn iets meer geland, als collectief, als dertigers, als mensen."
Waar kwam jullie oorspronkelijke drang om het leven te omvatten vandaan?
Lisa: "BOG. 1 was een voorstelling van een groepje twintigers die terugkijken naar het leven. We waren net afgestudeerd en bevonden ons in de oceaan van het onzekere en hunkerden naar een vorm van structuur. Dat is iets dat vaak terugkomt in ons werk. We zeiden altijd dat BOG. maakt vanuit een drang naar overzicht. We kiezen vaak grote thema’s uit om daar vervolgens een soort museum van te maken. Ik denk dat we ons daarin nu iets minder dwangmatig aan de regels houden en iets vrijer zijn gaan maken."
Repetitiebeeld BOG.2
En is de hunkering naar overzicht er nog steeds?
Sanne: "Ik denk dat we niet meer proberen de compleetheid van het alles te vatten. Vroeger dachten we: alles van het leven moet erbij! Dat is nu anders. Nu zeggen we: dit is onze ervaring van het leven, en hopelijk herkennen zoveel mogelijk mensen zich daarin. We proberen meer te doen aan het leven in het leven te beschouwen. Het is ook niet meer chronologisch als bij BOG. 1, maar meer snippets. Tranche de vie, a slice of life, of gewoon sneetjes uit het leven, haha."
Lisa: "De voorstelling bevindt zich veel meer in de fase van het leven waar wij zelf nu in zitten. We zweven tussen de grote thema’s in: dood, geboorte, transformatie en verbinden. Beginnen – eindigen – veranderen en samenkomen. We zijn ook niet meer momenten aan het omschrijven die we zelf nog niet hebben meegemaakt. Dat hebben we in deel 1 wel gedaan, maar achteraf leek dat toch alsof we als twintigers het gevoel hadden dat het menselijke leven op z’n hoogtepunt komt op je 25e. Daar denken we nu wel anders over, haha!"
Sanne: "We stellen ons natuurlijk wel dingen voor. Hoe gaat de wereld er straks uitzien?"
Iedere 10 jaar een nieuwe poging doen om het leven te omvatten is toch een behoorlijke uitdaging.
Lisa: "Wow, ja. Ik ben nu al zo benieuwd naar wat we gaan maken op ons 40e. Het voelt ook alsof we iedere 10 jaar een tussentijdse evaluatie maken over onszelf. Dat is behoorlijk intens. Het werk is natuurlijk ook pas echt af als we allemaal dood zijn. Over 50 jaar wordt dat echt superverdrietig… Stel je voor dat je een voorstelling over het leven in je eentje moet maken. Ach ja, misschien hebben we tegen die tijd gewoon hologrammen die ons spelen."
Sanne: "Bij BOG. 1 dacht ik achteraf: dit is de voorstelling die ik mezelf op dat moment cadeau had gedaan voor de crisis waar ik toen in zat."
Lisa: "Of het vergiftigde geschenk, haha."
Sanne: "Het is een grote belofte die we aan elkaar maken, maar vooral een afspraak die we met het publiek maken. We maken samen de keuze om even te reflecteren op het leven, en onszelf af te vragen: 'waar staan we nu?'. Het voelt echt als een soort huwelijk."
Lisa: "Beter kan je er als publiek vroeg bij zijn om ieder seizoen mee te volgen! We gaan nog wel even door namelijk!"
