04 nov 2021

In gesprek met Brigitte van der Sande en Lisa Wiegel

Speculeren over meersoortige samenlevingsvormen en een hybride podiumkunstenveld

De Brakke Grond en Other Futures Festival slaan de handen in elkaar. Elowise Vandenbroecke ging in gesprek met Brigitte van der Sande, artistiek festivalleider, en Lisa Wiegel, artistiek leider van de Brakke Grond, over de inhoudelijke programmakeuzes en het werk van enkele kunstenaars.

Tekst en interview door Elowise Vandenbroecke

Wat is de link tussen De Brakke Grond en dit festival? 

Brigitte: "Wij zochten een locatie waar wij ons inhoudelijk thuis konden voelen. De Brakke Grond heeft nogal een experimentele en nieuwsgierige programmering. Ook vind ik het een groot voordeel dat hier zowel het festival als de tentoonstelling kan plaatsvinden. Iedereen kent ons als Other Futures Festival, maar we zijn eigenlijk een online- en offline platform. Online hebben we een feed met multidisciplinair werk. Offline zijn we de tentoonstelling en het festival. Ik ben erg blij dat de Brakke Grond dit soort hybride werk kan huizen."

De titel van het festival is Other Futures. Wat voor toekomstbeelden schuiven jullie met deze editie naar voren?

Brigitte: "We willen graag een bijdrage leveren aan de toekomst. We verbeelden ons en speculeren over mogelijke toekomstscenario’s zodat we er uiteindelijk ook écht aan kunnen gaan bouwen. Dit jaar is ons hoofdthema ‘multispecies communities’. De centrale vraag is: Hoe kan je met andere soorten samenleven? In Natasha Tontey’s werk heeft een steen bijvoorbeeld ook een ziel. Vanuit zo’n perspectief ga je anders om met je omgeving."

Lisa: "Tegenwoordig zijn er veel kunstenaars die een evenwaardige samenwerking opzoeken met andere soorten of objecten. Het concept van Other Futures Festival—hoe de mens zich verhoudt tot andere soorten en daarin bescheidener wordt in zijn positie—vind ik een interessant voorstel. Omdat we veel linken zien met de kunstenaars waarmee de Brakke Grond werkt, is het interessant om dit festival te ontvangen."

Kan je een voorbeeld geven van kunstenaars die samenwerken met objecten of andere niet-menselijke soorten?

Brigitte: "Vica Pacheco maakt objecten van keramiek. Vervolgens zoekt ze een non-hiërarchische relatie met het materiaal op door muzikale duetten samen met die keramiek te creëren."

Lisa: "Gosie Vervloessem presenteert een deel van een groter onderzoek getiteld Forensic Plant Lab. In haar lecture-performance deelt ze allerlei associaties en ideeën over natuurlijke fenomenen. Gosie laat zich beïnvloeden door strips en horrorfilms waarin planten ‘the bad guys’ zijn, maar draait dat om door te laten zien wat voor geweld mensen de planten eigenlijk aandoen. Uiteindelijk gaat het erom dat alles elkaar beïnvloedt, net zoals in een plantennetwerk."

 

Als we het hebben over samenlevingsvormen moeten we het ook hebben over de menselijke ander. Hoe verschuiven kunstenaars een dominant narratief en creëren ze ruimte voor andere perspectieven?

Brigitte: "Bie Michel’s performatieve installatie Piles of Bricks is een voorbeeld van hoe kunstenaars nieuwe narratieve creëren. Het werk gaat over de geschiedenis van materialen en het menselijk verhaal erachter. De bakstenen in haar kunstwerk komen uit Madagaskar. James Cameron was een missionaris die toezegging van de koningin had gekregen om die industrie op te zetten, maar verboden werd om missie te bedrijven. Uiteindelijk is dat gruwelijk afgelopen. Dat verhaal is neergeschreven door Cameron zelf in allerlei brieven naar Londen waarin hij rapporteerde over zijn werk. Bie heeft die brieven naar Madagaskar gebracht en de lokale bevolking gevraagd deze voor te lezen waardoor zij hun eigen geschiedenis weer konden toe-eigenen. Ik vind het bijzonder hoe ze zelfkritisch en respectvol naar een verhouding met de ander zoekt en haar eigen rol als vertegenwoordiger van het koloniale systeem daarbij niet uit de weg gaat."

Lisa: "Die relatie tot de ander komt ook terug in Benjamin Vandewalle's Inter-face. In dat werk vervreemd je van jezelf en vloei je samen met iemand anders. Je zit tegenover iemand en kijkt door een glazen wand naar elkaar. Met behulp van spiegeling en licht speelt hij een subtiel spel waarbij de twee gezichten vermengen. Op een bedrieglijk simpele manier weet hij de tegenstelling tussen ik en de ander op losse schroeven te zetten."

Het programma vindt zowel on- als offline plaats en toont een reeks van disciplines. Is de keuze voor een hybride programma ook een statement over de toekomst van de podiumkunsten?

Lisa: "Ik denk dat de Brakke Grond zich daar in de toekomst nog explicieter op gaat richten. Wij zijn een van de weinige huizen in Nederland die verschillende soorten ruimtes beschikbaar hebben en verschillende expertises op het vlak van podiumkunsten, beeldende kunsten, en muziek in huis heeft. Dat komt niet zo vaak samen. Makers breken zich los van de hokjes van disciplines, maar de instituten en de fondsen bewegen niet genoeg mee. De Brakke Grond zal zich hier in de toekomst nog meer voor inzetten."

 

 

Tickets & volledig programma

Via www.otherfutures.nl vind je het volledige programma en blokkenschema van Other Futures Festival 2021. Het festival vindt op 5 & 6 november plaats bij de Brakke Grond. De tentoonstelling Spectres from Beyond is gratis te bezoeken t/m donderdag 11 november 2021.